Diagonale cumulatie in de internationale goederenhandel
Als goederen in de internationale handel binnen een cumulatiezone worden vervoerd, kunnen primaire materialen onder bepaalde voorwaarden worden behandeld als materialen van oorsprong uit het exporterende land zelf. Het douaneproces in de EU staat bekend als cumulatie (“accumulatie”). We bekijken graag wanneer bedrijven zich hiermee bezig moeten houden.
Tariefpreferenties en voorkeurszones
De EU heeft handelsovereenkomsten gesloten met tal van landen of kent unilaterale tariefpreferenties toe. De productgroepen waarop de tariefpreferenties van toepassing zijn, kunnen sterk variëren. De onderhandelde tariefconcessies zijn over het algemeen echter alleen van toepassing op goederen die afkomstig zijn uit een van de overeenkomstsluitende landen. Wat dit precies betekent, hangt af van de vraag of het gaat om een vrije preferentie of een preferentiële oorsprong.
Vrije voorkeur
In het geval van een vrije voorkeur moeten de goederen zich in het land van oorsprong in het vrije verkeer bevinden, d.w.z. dat alle mogelijke douanerechten en belastingen daar al betaald moeten zijn. Er worden dan geen verdere douanerechten geheven bij invoer op het grondgebied van de respectieve contractpartner.
Voorkeur van oorsprong
In het geval van preferentiële oorsprong daarentegen hangt de toepassing van de preferentiële regels af van de oorsprong van de (invoer) materialen en hun behandeling en verwerking.
Cumulatiezone en verwerkingslijst
Preferenties van oorsprong zijn vooral ingewikkeld als er inputs in het spel zijn die buiten de preferentiële of cumulatiezone zijn geproduceerd, dat wil zeggen het grondgebied van alle partners die een contract met elkaar hebben. Elke vrijhandels- of preferentiële overeenkomst bevat een zogenaamde lijst van veredelingsproducten, die precies aangeeft op welke goederen de preferenties van toepassing zijn en hoe welke inputs mogen worden verwerkt zonder dat dit gevolgen heeft voor de douanevoordelen (de zogenaamde preferentiële oorsprong).
Het gebruik van andere invoermaterialen of ongeoorloofde verwerkingsstappen kan echter betekenen dat de goederen niet langer onder het toepassingsgebied van de relevante handelsovereenkomst vallen en dat de volledige douanerechten moeten worden betaald. Bedrijfsmanagers die veel internationale goederenzendingen afhandelen, moeten daarom precies weten wanneer cumulatieregels kunnen worden toegepast en waar rekening mee moet worden gehouden.
EU Trade Agreements
Cumulatie eenvoudig uitgelegd
Cumulatie in de zin van de douanewetgeving betekent dat de oorsprong wordt gecumuleerd, dat wil zeggen dat de primaire materialen de oorsprong van het eindproduct krijgen. Met andere woorden, de be- of verwerking wordt geacht te hebben plaatsgevonden in het land van oorsprong van het eindproduct. In principe wordt onderscheid gemaakt tussen beperkte en volledige cumulatie en tussen bilaterale en diagonale cumulatie.
Beperkte cumulatie
In het geval van beperkte cumulatie mogen alleen materialen met bewezen oorsprong van de bewezen oorsprong van de respectieve partnerstaten worden gebruikt, zodat het eindproduct wordt behandeld als een goed van preferentiële oorsprong. De preferentiële oorsprong moet dan worden aangegeven door middel van een preferentiecertificaat of een eenvoudige oorsprongsverklaring op de factuur.
Volledige cumulatie
Materialen zonder preferentiële oorsprong mogen daarentegen ook worden gebruikt in geval van complete of volledige cumulatie. Zonder preferentiële oorsprong mogen ook worden gebruikt. Deze materialen moeten echter wel van oorsprong zijn uit een van de partnerstaten en
daar reeds zijn verwerkt. Het bewijs hiervan wordt geleverd door middel van grensoverschrijdende leveranciersverklaringen voor goederen zonder preferentiële oorsprong.
Bilaterale cumulatie
Bij bilaterale cumulatie zijn slechts twee landen bij het proces betrokken. Grondstoffen worden geëxporteerd van land A naar land B, waar ze verder worden verwerkt en het eindproduct wordt vervolgens weer geïmporteerd naar land A.
Diagonale cumulatie
Diagonale cumulatie houdt in dat verschillende contracterende partijen binnen een cumulatiezone die primaire materialen en eindproducten met elkaar kunnen uitwisselen. In dit geval kunnen de inputmaterialen afkomstig zijn uit een ander land dan het land waar ze worden verwerkt en het ontvangende land.
Voorbeeld van volledige diagonale cumulatie
Noorwegen, IJsland en de EU vormen samen de vrijhandelszone van de Europese Economische Ruimte (EER). In Noorwegen worden katoenvezels uit de VS tot garens gesponnen en vervolgens naar de EU geëxporteerd. Daar worden de garens verder verwerkt tot katoenen weefsels en vervolgens aan IJsland geleverd als goederen van oorsprong uit de EER. De productie van het weefsel binnen de EU vormt echter geen toereikende be- of verwerkingsactiviteit, aangezien de lijst van verwerkingen voorziet in “vervaardiging uit vezels”.
Volledige diagonale cumulatie is echter mogelijk tussen de EER-partners EU, Noorwegen en IJsland. Dit betekent dat de verwerking van de vezels in Noorwegen wordt meegeteld voor het verkrijgen van EER-oorsprong bij het controleren van de oorsprong in de EU. Dit is mogelijk omdat de katoenvezels die niet van oorsprong zijn en uit de VS worden ingevoerd, in de EER, in dit geval Noorwegen, al voldoende zijn bewerkt of verwerkt om het eindproduct – het weefsel – de oorsprong te verlenen.
Welke douanedocumenten zijn vereist?
De douanewetgeving maakt onderscheid tussen de oorsprong en de herkomst van een product. Het land van oorsprong is het land waaruit de goederen worden ingevoerd. Zoals reeds vermeld, is de oorsprong alleen echter niet voldoende om goederen in te klaren overeenkomstig de overeengekomen preferentiële oorsprongsmaatregelen. De oorsprong is doorslaggevend. In het geval van gecumuleerde goederen wordt dit ook wel de preferentiële oorsprong genoemd. Om ervoor te zorgen dat de EU-douane deze preferentiële oorsprong erkent, moeten leveranciers een controleerbare verklaring van de uitgevoerde be- of verwerking indienen.
Een leveranciersverklaring correct opstellen
Het invullen van leveranciersverklaringen is eigenlijk heel eenvoudig. De bewoording van een grensoverschrijdende “leveranciersverklaring voor goederen zonder preferentiële oorsprong” is namelijk nauwkeurig omschreven in de preferentiële overeenkomsten. Welke formulering moet worden gebruikt en wanneer – aangezien deze verschilt naargelang de overeenkomst overeenkomsten – kan worden opgevraagd bij de bevoegde douaneautoriteit in zowel het land van oorsprong als in de EU. In principe moeten de goederen echter duidelijk worden geëtiketteerd en moet worden vermeld voor welke mogelijke preferentiële maatregelen de oorsprongsregels worden nageleefd wat betreft de daaropvolgende landen van bestemming.
In plaats van de individuele landennamen mogen ook hun ISO alfa-2-codes worden gebruikt. Landengroepen zoals EFTA of MENA zijn echter niet toegestaan. De afkorting EC is ook niet toegestaan, omdat deze kan leiden tot verwarring met Egypte, terwijl EU wel wordt geaccepteerd. Zie voor meer informatie ook de EU.
Wat is een leveranciersverklaring voor de lange termijn?
Een leveranciersverklaring voor herhaald gebruik is een eenmalige verklaring die uitdrukkelijk betrekking heeft op toekomstige leveringen van dezelfde goederen met dezelfde preferentiële oorsprongskenmerken. Ze is maximaal twee jaar geldig en kan met terugwerkende kracht tot een jaar worden afgegeven.
Het is belangrijk op te merken dat de datum van levering van de goederen bepalend is voor de geldigheid van de langlopende leveranciersverklaring in geval van cumulatie. Dus als een bedrijf in 2022 goederen uitvoert die of waarvan de inputs met de preferentiële oorsprongsstatus al in 2021 zijn aangekocht, is een verklaring met een geldigheidsduur van 2021 vereist, en niet met een geldigheidsduur van 2022.
Gevolgen van een onjuist afgegeven leveranciersverklaring
Als de douane bij een controle onjuiste gegevens over de gecertificeerde oorsprong vaststelt, is de aangifte ongeldig en wordt geen cumulatie toegepast. De goederen moeten vervolgens worden ingeklaard. Naast de fiscale en douanegevolgen kunnen er ook strafrechtelijke en burgerlijke gevolgen zijn als de importeur bijvoorbeeld hogere kosten moet maken als gevolg van de onjuiste informatie van de exporteur.
Waar verantwoordelijken in bedrijven op moeten letten
Degenen die verantwoordelijk zijn voor het verzenden van goederen moeten zorgvuldig nagaan met welke landen de EU preferentiële of vrijhandelsovereenkomsten heeft gesloten en of de toepassing van cumulatie kosten kan besparen bij het importeren of exporteren – vooral bij het importeren uit landen in de EER of de pan-Euro-mediterrane overeenkomst.
Houd er ook rekening mee dat leveranciers niet verplicht zijn om een douanerelevante leveranciersverklaring in te dienen. Het kan daarom raadzaam zijn om de verplichting om deze verklaring af te geven contractueel vast te leggen in het koopcontract.
Heb je vragen over import- en exportverzendingen of douane? De logistieke experts van onze interne klantenservice staan klaar om je persoonlijk te helpen.
Meer artikelen:
Strategieën om de kosten van verzending te optimaliseren: Ontdek hoe volumetrisch gewicht je kosten beïnvloedt
